Η ΑΠΟΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΟΡΜΑΝΔΙΑ “D-DAY”
Η ΑΠΟΒΑΣΗ ΣΤΗ ΝΟΡΜΑΝΔΙΑ “D-DAY”
Το εσπέρας της 8ης Ιουνίου 2014 στο θέατρο «ΚΕΦΑΛΟΣ» Αργοστολίου, Κεφαλληνίας εορτάσθηκε η επέτειος της Απόβασης στη Νορμανδία την οποία διοργάνωσαν ο Σύλλογος Ναυτικών Κεφαλληνίας «Νίκος Καββαδίας». Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους η βουλευτής Κεφαλληνίας και Ιθάκης κ. Θεοπευτάτου, ο Αντ/ρχος κ. Παπαδάτος, σπουδαστές της Ναυτικής Σχολής Εμποροπλοιάρχων και πλήθος κόσμου. Η βραδιά άνοιξε με χαιρετισμό του Προέδρου του Συλλόγου των Ναυτικών, καπετά – Τάσου Παγουλάτου ο οποίος μίλησε για την σημασία της Απόβασης. Ο συγγραφέας Νίκος Πηγαδάς ο οποίος για 30 χρόνια μάζευε συνεντεύξεις από τους ναυτικούς που είχαν λάβει μέρος τόσο στην Απόβαση όσο και στις νηοπομπές (κομβόϊ) για την μεταφορά από την Αμερική στην Ευρώπη ότι ήταν αναγκαίο για την επιβίωση και την προετοιμασία της Απόβασης. Εν συνεχεία στο βήμα εκκλήθηκε ο ποιητής καπετά – Γιώργος Σπηλιώτης και μίλησε για την «Συμβολή του Εμπορικού Ναυτικού στην Απόβαση». Την συζήτηση συντόνισε ο κ. Παναγής Παυλάτος και οι δύο Μούσες Φρόσω Λειβαδά και Ελένη Κουνάδη απήγγειλαν ποιήματα του καπετά - Γιώργου Σπηλιώτη, που αναφέρονται στην απόβαση της Νορμανδίας και στους ναυτικούς.
Η απόβαση στην Νορμανδία
Ομιλία 8 Ιουνίου 2014
Ιουνίου 6, 1944, THE D DAY
Του Γιώργου Σπηλιώτη,Ph.D.
(τέως Αξιωματικός Γέφυρας Εμπορικού Ναυτικού)
Έχουν περάσει 70 χρόνια κιόλας από την ημέρα, που σύσσωμος ο τότε ελεύθερος και σκλαβωμένος κόσμος έδωσε ό,τι καλύτερο είχε για την λευτεριά. Αυτή την «Κόρη Ελευθερία», που είναι τόσο ακριβή όσο και πολύτιμη.
Ο χρόνος έριξε τη σκόνη της λήθης και ο άνθρωπος, αφού απέκτησε την ελευθερία του, την παρέδωσε στη σκλαβιά της ύλης, για να τη χάσει παντελώς.
Ξέχασαν οι δάσκαλοι να τη διδάσκουν στα σχολειά, ξέχασαν οι πολιτικοί τον αγώνα και τη σπουδαιότητα της απόβασης της Νορμανδίας, λες και είναι θέμα αποκλειστικά και μόνο του Γαλλικού λαού να γιορτάζει αυτή την επέτειο.
Με την ευκαιρία λοιπόν της 6ης Ιουνίου ας θυμηθούμε τι έγινε τότε στην Νορμανδία.
Βρισκόμαστε στον τέταρτο χρόνο της κατοχής του Β΄ παγκοσμίου πολέμου και τα μόνα ελεύθερα κράτη στην Ευρώπη είναι η Αγγλία και η σκληρά δοκιμαζόμενη από τον πόλεμο Ρωσία. Η Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία, Σουηδία και Ελβετία, ενώ «δηλώνουν ουδέτεροι», προμηθεύουν με πρώτες ύλες τη Γερμανία στο όνομα της «καλής σχέσης μεταξύ ουδετέρων κρατών ….» και η Γερμανική πολεμική βιομηχανία παράγει πολεμικό υλικό. Τα Γερμανικά υποβρύχια, πάνω από 1500, οργώνουν τον Ατλαντικό, τον Ινδικό και τη Μεσόγειο βυθίζοντας τα ύποπτα εμπορικά πλοία ανεξαρτήτου σημαίας.
Η μεταφορά πρώτων υλών από την Αμερική γίνεται με τα ένδοξα «Liberty» , που κατασκευάζονται δύο την ημέρα στα ναυπηγεία των ΗΠΑ.
ΦΩΤΟ #1 (Liberty ΕΛΛΑΣ) Με πλοίαρχο τον Γεώργιο Τριλίβα από Ιθάκη.
Φεύγουν φορτωμένα από τη Ν., Β. Αμερική και Καναδά για την Αγγλία σε κομβόι των 20 και 30 πλοίων συνοδευόμενα από πλοία του ναυτικού των ΗΠΑ και Καναδά για επτά ημέρες, διασχίζοντας τον βόρειο Ατλαντικό (παράλια Γροιλανδίας).
ΦΩΤΟ #2 ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ ΩΚΕΑΝΟΣ
Εν συνεχεία, αφού ταξιδέψουν κάποιες ημέρες άνευ συνοδείας ( επειδή τα πλοία του πολεμικού ναυτικού έπρεπε να επιστρέψουν λόγω ανεφοδιασμού καυσίμων), συναντούν τα πολεμικά πλοία του Αγγλικού Ναυτικού, για να τα συνοδέψουν ασφαλή μέχρι τα λιμάνια του προορισμού των. Το ίδιο γίνεται και από τα λιμάνια της Αγγλίας, όταν φεύγουν τα πλοία άδεια, με προορισμό τις ΗΠΑ, να φορτώσουν και να επιστρέψουν.
Τις ημέρες που το κομβόι ταξίδευε ασυνόδευτο, τα Γερμανικά υποβρύχια αναδύονταν και κτυπούσαν τα απροστάτευτα «Liberty». Όσα από αυτά τα πλοία κατάφεραν να σωθούν μετέφεραν από τη Δύση ό,τι ήταν αναγκαίο για την επιβίωση της σκλαβωμένης Ευρώπης και για την προετοιμασία της μεγάλης απόβασης.
Σύμφωνα με πηγές που αναφέρονται στο βιβλίο του Νίκου Πηγαδά « Εθελοντές στα Κομβόι του Θανάτου» κατά τη διάρκεια του Α΄ και Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Ελληνικό Εμπορικό Ναυτικό πρωτοστάτησε στις θαλάσσιες μεταφορές από την Ν. & Β. Αμερική, για να κρατήσουν την Ευρώπη ζωντανή και να κερδίσουν τους δύο πολέμους.
Οι ιστορίες από διασωθέντες ναυαγούς που αναφέρονται στα βιβλία του Νίκου Πηγαδά είναι πέρα για πέρα αυθεντικές και αληθινές καταθέσεις διασωθέντων ναυτικών.
Αυτοί οι εθελοντές ναυτικοί με αυταπάρνηση εκτελούσαν ταξίδια και επικίνδυνες αποστολές, που χωρίς αυτές η έκβαση του πολέμου θα ήταν διαφορετική.
Στο βιβλίο « Εν καιρώ πολέμου» του αείμνηστου Αρχηγού του Λ.Σ. Χρ. Ντούνη καταγράφονται ονόματα πλοίων και ναυτικών από όσα ναυάγια έγιναν είτε εξ αιτίας τορπιλισμών είτε βομβαρδισμών από Γερμανικά υποβρύχια και αεροπλάνα.
Οι ναυαγοί άλλοι ζωντανοί κατασπαράχθηκαν από τα σκυλόψαρα, άλλοι πέθαναν από το ψύχος στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού και μερικοί που έφτασαν σε κάποια στεριά διηγήθηκαν τη φρίκη του πολέμου στη θάλασσα. Μερικοί ναυτικοί τορπιλίστηκαν όχι μία αλλά δύο και τρεις φορές, αφού επέστρεφαν στη θάλασσα ξανά. Αυτή και αν δεν είναι ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ κατά του εχθρού, που δυστυχώς δεν αναγνωρίσθηκε ποτέ από καμία Ελληνική κυβέρνηση!
Υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια του Α΄ και Β΄ παγκοσμίου πολέμου χάθηκαν πάνω από 600 εμπορικά πλοία, θρηνήσαμε πάνω από 3.000 ναυτικούς, άλλους τόσους τραυματίες, άλλοι (άγνωστο πόσοι) μετά τον τορπιλισμό του πλοίου οδηγήθηκαν στα Γερμανικά και Ιαπωνικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως, στα εργοστάσια και 180 που τρελάθηκαν.
Πρωτοπόροι στα θύματα είναι Χιώτες, Κεφαλλονίτες και Ανδριώτες ναυτικοί. Μερικά από τα Κεφαλλονίτικα πλοία που τορπιλίστηκαν:
Το Καλυψώ Βεργωτής, με πλοίαρχο το καπετά Σαράντη Καμπίτση και Ανθ/ρχο τον καπετά Σπύρο Βαλλιάνο, Τσιμάρας Βαγγέλης .
Το Ανδρέας Βεργωτής, με πλοίαρχο τον καπετά Παναγή Λευκόκυλο από τα Κουρκουμελάτα.
Το Ρόκκος Βεργωτής. με πλοίαρχο τον καπετάν Ανδρέα Μεταξά και Υπ/ρχο τον καπετάν Γεράσιμο Στελλάτο.
(ΦΩΤΟ #3 (Το Ρόκκος Βεργωτής)
Επίσης το «Αμερική» με πλοίαρχο τον Σπύρο Θεοφιλάτο και το «Ελλάς» με πλοίαρχο τον Γεώργιο Τριβίλα και οι δυό από την Ιθάκη.
Το Ιθάκη, με Λοστρόμο τον Χριστόφορο Μπενετάτο από τα Φάρσα (πατέρα του καπετάν Άγγελου Μπενετάτου).
Ο Γιώργος Σπηλιώτης πρώην αξιωματικός γέφυρας του εμπορικού ναυτικού διαβάζοντας τα βιβλία του Νίκου Πηγαδά: 1) Εθελοντές στο Κομβόϊ του Θανάτου και 2) Τορπίλες και Συρματοπλέγματα ξεφύτρωσαν κάποια ποιήματα. Το ποίημα «Η Φτερωτή Νίκη» είναι αφιερωμένα στον Άγνωστο Ναυτικό που κοιμάται στην αγκαλιά της θάλασσας…
ΦΩΤΟ # 4 Η ΦΤΕΡΟΤΗ ΝΙΚΗ
Η ΦΤΕΡΩΤΗ ΝΙΚΗ
Στον Άγνωστο Ναυτικό
Πανέμορφη Κόρη, τα φτερά σου σαΐτες
χτυπούν τους αιθέρες φτερουγίζεις ’παν στα πελάγη.
Τα μαλλιά σου βρεγμένα, στολισμένα
με φύκια, κοχύλια και άνθη.
Αστραπή η ματιά σου,
πάνω σε όλα τα μήκη και πλάτη
τ’ αφρισμένο σχίζει του βορρά
και του νότου της θαλάσσης το κύμα.
Ψάχνει, ψάχνει στο διάφανο φως
του βυθού της θαλάσσης,
για να βρει τα συντρίμμια
όπου άφησε πίσω η οργή του πολέμου.
Πανέμορφη Κόρη,
η αγκαλιά σου γεμάτη λουλούδια
και δάφνης στεφάνια, να στολίσεις εκείνους
όπου ’δώσαν τη ζωή τους
για την άλλη την Κόρη,
να χαιρόμαστε ’μείς Λευτεριά.
Αστραπή η ματιά σου,
πάνω σε όλα τα μήκη και πλάτη
τα ’φρισμένο σχίζει του βορρά
και του νότου της θαλάσσης το κύμα.
Να τα! Να τα! Σ’ όλα τα πλάτη
και σε βάθος χιλιάδων λευγών
μύρια με σημαίες καράβια
στολίζουν το βυθό της θαλάσσης,
χτυπούν οι πλωριές οι καμπάνες,
όλα σφυρίζουν, λες και είναι γιορτή!
Σκουριασμένο τ’ όνομά τους,
κάπου διαβάζεις
Αιγεύς, Αικατερίνη, Αλιάκμων,
Άνδρος, Γεράσιμος, Αττική.
Και πιο πέρα το Ιθάκη, το Νεμέα,
το Καλυψώ και Ανδρέας Βεργωτής,
Να το Στράτης, το Μυκάλη,
το Φλώρα, το Άρης, το Πολέμης,
να το Πηλεύς.
Και πιο βόρεια ακόμη να το Ελένη,
το Ιωάννης, το Κύμα, Διαμαντής…
Ωχ, Θεέ μου! Τόσα συντρίμμια
άφησε πίσω η οργή του πολέμου
και χιλιάδες ακόμη με ξένη σημαία.
Μα τι βλέπω! Τι θαύμα!
Οι ναύτες όλοι παρόντες στα πόστα
τραγουδάνε, παραμένουν φρουροί,
«Ωκεανίδες Θερμοπύλες» φυλάνε.
Νάτος, ο καπετά Παναγής *
στου «Ανδρέας» την πλώρη.
Νάτος, ο Αργύρης* σηκώνει γαλάζια σημαία
στου «Νεμέα» την πρύμη.
Τιμονιέρης ο Γιάννης στο «Κύμα»,
ο Νικολής*, ο Χριστόφορος* στο «Ιθάκη».
Νάτοι, κάποιοι άλλοι στου «Πηλέα»
τα ξάρτια αγναντεύουν μακρυά…μακρυά…
Αγναντεύουν και προσμένουν εσένα
πότε θα ’ρθεις, πανέμορφη Κόρη,
για να στήσουν χορό.
Όλοι παρόντες οι ναύτες στα πόστα
με σφρίγος και νέοι,
όπως ήτανε τότε, στην οργή του πολέμου,
όπου ’δώσαν ό,τι πολύτιμο είχαν σε ’μας.
Τρέξε, τρέξε Κόρη Λευκάτη,
τρέξε στην Κίμωλο, στη Χιό,
στον Αίνο, στην Ύδρα, στην Κρήτη,
τρέξε στην Ελλάδα παντού.
Τρέξε και πές το μαντάτο στη μάνα.
Τρέξε, τρέξε και πες το στη χήρα,
στο παιδί και στην κόρη,
ότι ΖΕΙ ο πατέρας, ότι ΖΕΙ το παιδί!
Όλοι παρόντες οι ναύτες
στα πόστα, με σφρίγος και νέοι,
όπως ήτανε τότε στην οργή του πολέμου,
όπως ήτανε τότε την ημέρα που γίνανε φως.
Τρέξε, Κόρη, πες το στη Δόξα
ότι είναι παρόντες οι ναύτες στο πόστο.
Ήλθε η ώρα να στολίσεις το πέτο με δάφνη,
με μυρτιά και λουλούδια,
έτσι που να μένουν στολισμένοι,
νέοι για πάντα, με μάτια που λάμπουν,
αέρινες μορφές, με χείλη που ψάλλουν
οι φρουροί του βυθού της θαλάσσης.
Έτσι που να μένουν στολισμένοι
στην ψυχή, στην καρδιά
και στη σκέψη μας πάντα,
γιατί ζούμε με την Κόρη την άλλη,
που χαρίσαν δώρο σε μας
του βυθού της θαλάσσης οι Ναύτες.
Γιώργος Σπηλιώτης 6, Ιουνίου 2009
Από τη ποιητική συλλογή «Ο Ναυτικός μου Σάκος»
Με αρχηγό τον Αμερικανό στρατηγό Αϊζενχάουερ και τον Άγγλο στρατηγό Μοντγκόμερι οι σύμμαχοι συγκέντρωσαν στα λιμάνια της Αγγλίας μία δύναμη που όμοια δεν έχει ξαναγίνει από την εκστρατεία της Τροίας.
Στρατιωτικές πηγές αναφέρουν, ότι κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο εκτός των άλλων ειδών πρώτης ανάγκης, μεταφέρθηκαν 3 εκατομμύρια στρατιώτες, 20.000 οχήματα, 11.000 αεροπλάνα, 7.000 πλοία και όχι μόνο. Το μεγαλύτερο μέρος της δύναμης αυτής μεταφέρθηκε από την Αμερική με τα «Liberty».
Από τη μεριά των Γερμανών, τα οχυρά που κατασκεύασαν στις ακτές της βορείου Γαλλίας εκτείνονταν για περίπου 70 χιλιόμετρα από το Χερβούργο μέχρι τη Χάβρη.
Ο Χίτλερ ήταν υπερήφανος ότι παρόμοια οχυρά δεν υπήρχαν στον κόσμο και με επικεφαλής τον στρατάρχη Ρόμελ, που είχε νικηθεί στην έρημο της Αφρικής από τον στρατηγό Μοντγκόμερι, περίμεναν την «εισβολή των εχθρών», όπως την αποκαλούσαν.
Η ΣΥΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΑΠΟΒΑΣΗ
Υπήρξε συμμετοχή και του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού με εθελοντές ναυτικούς στη απόβαση τη Νορμανδίας .
Τα λιμάνια της Αγγλίας ήταν γεμάτα από Έλληνες ναυτικούς, αναμένοντας κάποιο μπάρκο για το εφτάφλουδο ψωμί της επιβίωσης.
Γράφει ο Νίκος Πηγαδάς στην συνέντευξή του με τον Βασίλη Μπεκάκο και τον Αντώνη Αμπατιέλο ( Γραμματείς της Ομοσπ. Ελλ. Ναυτικών) στο λιμάνι Καρντιφ της Αγγλίας): « Με φώναξε τότε ο αείμνηστος Νίκος Κουρμπέλης Πλοίαρχος του Λ.Σ. και μου είπε: Συναντούμε δυσκολίες στην επάνδρωση δύο πλοίων. Απάντησα ΝΑΙ στην πρότασή του να αναλάβω την εξεύρεση ναυτικών. Μόλις το ανακοινώσαμε στους ναυτεργάτες στο Κάρντιφ, έγινε χαλασμός. Τόσες πολλές ήταν οι εθελοντικές προσφορές που αναγκαστήκαμε να βάλουμε κλήρο για το ποιοι πάνε».
Οι ήρωες αυτοί ναυτικοί μπαίνοντας στα πλοία αποχαιρετούσαν τους συμπατριώτες και φίλους με μια αγκαλιά και δυό φιλιά. Με συγκίνηση και ρίγος τους έλεγαν: « Αν δεν γυρίσω και πας ποτέ σου στην πατρίδα, χαιρέτα την για μας» και οι άλλοι απαντούσαν:
« Στο καλό και καλή επάνοδο, παιδιά» ενώ τα μάτια όλων ήταν βουρκωμένα, όχι γιατί θα χανόντουσαν, αλλά από συγκίνηση που έφθασε η ώρα να δώσου, να δώσουν ο,τι μπορούσαν για τον Αγώνα.
Την νύχτα της 5ης προς την 6η Ιουνίου και, ενώ στη θαλάσσια περιοχή έπνεαν σφοδροί άνεμοι (λέγεται για 8 μποφόρ). τα περήφανα εμπορικά πλοία με εθελοντές ναυτικούς τραβούσαν με πορεία προς τη δόξα και κατάφεραν να πλησιάσουν την ακτή, να προσαράξουν το ένα πίσω από το άλλο, για να σχηματίσουν έναν απέραντο κυματοθραύστη σε απόσταση βολής από τα οχυρά, ενώ τα Γερμανικά πυροβολεία ξερνούσαν φωτιά και σίδερο….
ΦΩΤΟ #5 ( Κυματοθραύστης)
Οι ναυτικοί, αφού προσάραζαν το πλοίο, το ανατίναζαν για να καθίσει στις ξέρες και μετά έπεφταν στη θάλασσα από την άλλη μεριά των οκτώ before, για να περισυλλεγούν από τα συμμαχικά πλοία όσοι κατάφεραν να γλιστρήσουν ανάμεσα στα Γερμανικά πυρά που τους χτυπούσαν. Μπρος γκρεμός και πίσω φωτιά, διάλλεξε το δρόμο σου!
ΦΩΤΟ # 6 (Χάρτης , Το σχέδιο Απόβασης)
Τα πρώτα πλοία που προσάραξαν για να σχηματίσουν τον κυματοθραύστη ήταν δύο Ελληνικά, το «Άγιος Σπυρίδων» και το «Γεώργιος Π.», με Θιακούς καπεταναίους και πλήρωμα Έλληνες εθελοντές ναυτικούς από τα λιμάνια της Αγγλίας.
Οι Κεφαλλονίτες και Θιακοί ήσαν:
Ο Πλοίαρχος Παρίσης, Ο Ανθ/πλοίαρχος Παγουλάτος, Ο Β΄ Μηχανικός Σταματελάτος.
ΦΩΤΟ #7 Καπετά Δημήτρης Παρίσης από την Ιθάκη
Στο Άγιος Σπυρίδων: Πλοίαρχος: Γεώργιος Σαμοθρακίτης, Μάγειρας Μενέλαος Σπηλιώτης.
ΦΩΤΟ #8 Απεικόνιση της Απόβασης
Μόλις πλησίασαν τα πρώτα πλοία σε απόσταση βολής, η νύχτα έγινε μέρα από τις λάμψεις των γερμανικών πυροβόλων, ενώ τα ένδοξα καράβια συνέχιζαν να πλέκουν την αλυσίδα του κυματοθραύστη.
ΦΩΤΟ # 9 ( Το πλήρωμα το ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π.)
Τα Ελληνικά Πολεμικά πλοία 1) Ναυαρίνο 2) Κριεζής 3) Τομπάζης έλαβαν μέρος στην Απόβαση. Συνέντευξη Ροδιακή εφημερίδα έδωσαν ο Στάθης Παπαστατικός από το Καστελλόριζο και Κλεάνθης Ζερβός από την Κάλυμνο, που είχαν λάβει μέρος στην Απόβαση, γράφει η Θεοδώρα Ματσαντώνη:
Έτσι τα πολεμικά πλοία των συμμάχων προστατευμένα από αυτόν τον κυματοθραύστη, που εκτεινόταν κατά μήκος των ακτών, μπόρεσαν να κάνουν απόβαση από τα χαράματα της 6ης Ιουνίου και προχωρώντας οι πεζοναύτες σε ορδές ο ένας πίσω από τον άλλον, βρεμένοι μέχρι το κόκκαλο από τη θάλασσα, έφθασαν στην ακτή όσοι επέζησα.
ΦΩΤΟΣ #11. Η ΑΠΟΒΑΣΗ
ΦΩΤΟ #12 Η ΑΠΟΒΑΣΗ
ΦΩΤΟ 13 Η ΑΠΟΒΑΣΗ
ΦΩΤΟ 14. Η ΑΠΟΒΑΣΗ
ΦΩΤΟ 15. Η ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΒΑΣΗΣ
ΦΩΤΟ #16 . Κατάλογος Κεφαλλήνιων θυσιασθέντων κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
ΦΩΤΟ #17. Ο Γιώργος Θεοτοκάτος από την Κεφαλλονιά, φοιτητής στη Ναυτική Σχολή Εμποροπλοιάρχων της Ύδρας, μόλις 18 ετών, οδηγήθηκε στο «Νταχάου» και εξαφανίσθηκε.
Όλη την ημέρα μάχονταν βρεγμένοι, χωρίς να σταματήσουν καθόλου και το βράδυ της ίδιας ημέρας μπόρεσαν να καταλάβουν τα οχυρά μετά από λυσσαλέες μάχες σε όλα τα μέτωπα.
Το τίμημα βαρύ! Από τις 13.000 Αμερικανούς αλεξιπτωτιστές μετά την πτώση τους σε βάλτους συγκεντρώθηκαν μόνο 2.700. Οι απώλειες τρομακτικά μεγάλες…. και πέραν των αρχικών εκτιμήσεων.
«Το Ωραίο Ταξίδι»
Το ποίημα αναφέρεται για την απόβαση στην Νορμανδία 6 Ιουνίου 1944
Και αφιερώνεται στο φίλο Νίκο Πηγαδά για την τιμή που έκανε
στους εθελοντές ναυτικούς ναυαγούς του Β΄ Παγκοσμίου. πολέμου
Έφευγαν οι μέρες για να ’ρθουν άλλες
απαράλλαχτες, ίδιες οι χθεσινές,
μαύρες, μουντές
όπως ο ουρανός της Μάγχης.
Κι εμείς για συντροφιά τις είχαμε
καλοδεχούμενες σαν φίλες,
όπως τη μοίρα μας, ανύπαρκτοι,
ακαταχώριστοι στη λίστα ναυτικοί .
Ο ένας πάνω στον άλλον στοιβαγμένοι
στων λιμανιών τους καφενέδες
τυραννιόμασταν, προσμένοντας οι άμοιροι
το κάλεσμα για ένα .. .κάποιο μπάρκο.
Κι ήρθε τόσο απροσδόκητα το μπάρκο
για ένα μόνο ταξίδι,
ταξίδι, που δεν θα ’χε γυρισμό.
Μα θα ’ταν χίλιοι ναύτες
που φώναξαν το «ΝΑΙ»
σ’ αυτό τ’ ωραίο ταξίδι.
Δυό μπάρκα ήρθανε απρόσμενα για πόστα
στο «΄Αγιος Σπυρίδωνας» και στο «Γεώργιος Π.»
Να χαιρετίσουμε είπαμε το κάλεσμα
σ’ αυτό το ωραίο ταξίδι
σηκώνοντας ψηλά, ψηλά
το τελευταίο το ποτήρι
που ενώθηκε με την ψυχή,
αφήνοντας να τρέξει κάποιο δάκρυ:
«Γεια σας, παιδιά, κι αν πάτε
κάποια μέρα στην Πατρίδα,
το χώμα της φιλήσετε για μας».
Έτσι χαράχτηκε τη νύχτα εκείνη η ρότα,
στα κρύα της Μάγχης τα νερά.
Η ρότα εκείνη π’ άνοιξε
της Λευτεριάς τη βλογημένη στράτα.
Γιώργος Σπηλιώτης 6, Ιουνίου 2009
Από τη ποιητική συλλογή «Ο Ναυτικός μου Σάκος»
Ο ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΛΩΝΗΣ
Στην Απόβαση στην Νορμανδία μεταξύ των Ελλήνων ήταν και ο εθελοντής στρατιώτης του Αμερικανικού Στρατού Ευάγγελος Κλωνής από την Κεφαλλονιά. Στην Απόβαση στην Νορμανδία μεταξύ των Ελλήνων ήταν και ο εθελοντής στρατιώτης του Αμερικανικού Στρατού Ευάγγελος Κλωνής από την Κεφαλλονιά.
Λίγα λόγια για τη ζωή του Βαγγέλη Κλωνή :
- Γεννήθηκε στην Κεφαλλονιά το 1916
- Νεαρός εργαζόταν ως εισπράκτορας στα τρόλεϋ στον Πειραιά
- Μπαρκάρισε λαθρεπιβάτης
- Δραπέτευσε από το πλοίο λαθραίος στην Καλιφόρνια
- Ξέφυγε στο Σάντα – Φε και μετά στο Τέξας.
- Κατατάγηκε ως εθελοντής στον Αμερικανικό στρατό
- Έλαβε μέρος στον πόλεμο στην Σαχάρα
- Έλαβε μέρος στην Απόβαση της Σικελίας
- Έλαβε μέρος στην Απόβαση της Νορμανδίας
- Έζησε στο Τέξας όπου έκανε οικογένεια
- Η φωτογραφία του κατά την Απόβαση D-DAY έγινε γραμματόσημο στις ΗΠΑ
- Απέθανε και ετάφη στα Κοριάνα, Κεφαλλονιάς το 1989
ΦΩΤΟ # 18. Ο ΚΛΩΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΑΣΗ “D – DAY”
ΦΩΤΟ #19, (Αναπαύεται στο κοιμητήριο των Κοριάνων, Κεφαλλονιάς)
ΤΟ LIBERTY ΕΛΛΑΣ
Πριν λίγα χρόνια, ένα από εκείνα τα δοξασμένα Liberty με το όνομα «ΕΛΛΑΣ» δόθηκε τιμής ένεκεν από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα και ήταν δεμένο στο λιμάνι του Πειραιά. Θύμιζε ένα γέρο ναυτικό καθισμένο στην Πίντα του μόλου και να θυμάται τα ταξίδια του και να αποκοιμιέται πάνω στην μαγκούρα του.
ΦΩΤΟ # 20 (LIBERTY ELLAS όταν δόθηκε στην Ελλάδα)
Σε άρθρο μου στο περιοδικό Εφοπλιστής είχα γράψει ότι «Ευελπιστούμε ότι κάποιος ευαίσθητος πατριώτης, όπως γίνεται πάντα, θα συγκινηθεί, ώστε να αναδειχθεί το «ΕΛΛΑΣ» σε ναυτικό μουσείο και από τους πολιτικούς να νομοθετήσουν περί αυτού, ώστε η σκουριά να μη προλάβει να λιώσει το δοξασμένο «Liberty ΕΛΛΑΣ» και να καταλήξει σε παλιοσίδερα».
Η ευχή τότε έπιασε. Όπως γίνεται πάντα από τους Έλληνες που αγαπούν την Ελλάδα, ο αείμνηστος καπετά - Βασίλης Κωσταντακόπουλος , μπαίνοντας στο λιμάνι του Πειραιά είδε το «ΕΛΛΑΣ» να γέρνει … γιατί έμπαζε νερά…. Με δική του πρωτοβουλία, πήρε την απαιτούμενη άδεια και μετέφερε το «ΕΛΛΑΣ» στο Πέραμα για επισκευή.
Τώρα στολίζει τον λιμάνι του Πειραιά, ως Ναυτικό Μουσείο.
ΦΩΤΟ #21 (Το LIBERTY ΕΛΛΑΣ μετά την επισκευή, στο λιμάνι του Πειραιά)
ΦΩΤΟ # 22 (Ο Τιμονιέρης του Liberty ΕΛΛΑΣ)
Ωδή Αθανάτων
Αφιερωμένο στη Μούσα της Επικής Ποίησης, Καλλιόπη
΄Ελα, Μούσα, να ψάλλεις τη Δόξα
των φρουρών του βυθού της θαλάσσης.
Έλα, έλα σιγανά – σιγανά
μην ξυπνήσεις κανέναν.
Δες τους, πόσο όμορφοι είναι
στον ανθό της ωραίας της νιότης.
Δες τους, πόσο όμορφοι είναι
στον ανθό της ωραίας της νιότης.
Δες τους, όλοι κοιμούνται
με δάφνης στεφάνια στο πέτο,
με κλωνάρια ελιάς στολισμένοι.
Δες τους, πόσο όμορφοι είναι
στον ανθό της ωραίας της νιότης.
Έλα, έλα Μούσα, να ψάλλεις
της Δόξας την αθάνατη ωδή.
Γιώργος Σπηλιώτης, Νοεμβρίου 22, 2009
Από τη ποιητική συλλογή «Ο Ναυτικός μου Σάκος»
ΤΕΛΟΣ
21η Μαϊου 1864 ΗΜΕΡΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ
21Η Μαΐου 1864,
ΗΜΕΡΑ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΕΠΤΑΝΗΣΟΥ
Επειδή η ιστορία επαναλαμβάνεται, ας μην ξεχνιούνται τα τότε γεγονότα….
Αρχικά το Αγγλικό ναυτικό παρουσιάστηκε ως δήθεν απελευθερωτής(!), αλλά οι Άγγλοι ήλθαν με σκοπό να καθίσουν στα νησιά μας λόγω της στρατηγικής των θέσης, μέχρις που ο λαός δεν άντεξε την σκληρή και απάνθρωπη Αγγλική κατοχή για μισόν αιώνα και ξεσηκώθηκε.
Στις 28 Mάρτη 1848, η νεολαία τo Αργοστολιού με πρωτεργάτες τους Ριζοσπάστες αγωνιστές της Ένωσης με την Ελλάδα τους Hλία Zερβό-Iακωβάτο, Γεράσιμο Λιβαδά, Nικόλαο Φωκά-Pεπούμπλικα, Γιώργο Mεταξά-Λυσαίο και τον παπά Παναγή Πρετεντέρη, συγκεντρώθηκε στην κεντρική πλατεία Aργοστολίου και άρχισε να καίει αντίτυπα της αναγγελίας έκδοσης της εφημερίδας, την οποία θα εξέδιδε ο N. Zαμπέλης και η οποία θα υποστήριζε τα αγγλικά συμφέροντα.
Στις 22 Aπρίλη 1848, κατά την περιφορά του Επιταφίου στο Αργοστόλι, όταν η πομπή έφθασε μπροστά στο σπίτι του Άγγλου διοικητή του νησιού, ομάδες νέων επιτέθηκαν στην φρουρά.
Οι Άγγλοι βέβαια απάντησαν με ανακρίσεις, έρευνες και φυλακίσεις. Για τα γεγονότα του Επιταφίου κρατήθηκαν στις φυλακές πολλοί πατριώτες.
Ο παπάς Γρηγόρης Nοδάρος Zαπάντης πέρασε τα παιδικά του χρόνια κοντά στην νόνα του στο Ρατζακλί, ήταν τόσο ζωηρός που η νόνα του τον έλεγε «λήσταρχο». Ήταν ανήσυχο πνεύμα που δεν έμπαινε σε καλούπι. Νέος έφυγε από το νησί χωρίς χρήματα για να ταξιδέψει στην Ελλάδα, πέρασε από το Άγιον Όρος, πήγε στους Αγίους Τόπους και χειροτονήθηκε ιερέας. Επέστρεψε στην Κεφαλονιά και πρώτη η νόνα του σαν τον είδε ιερέα τον αποκάλεσε χαϊδευτικά «παπά – ληστή». Έτσι πέρασε στην ιστορία σαν «παπά – ληστής». Λειτουργούσε στις εκκλησίες στης Σκάλας και στον Άϊ - Γιάννη στην εκκλησία του Ρατζακλί.
Στις 16 Αυγούστου 1849, μετά το πέρας του εκκλησιασμού στον Αϊ – Γιάννη στο Ρατζακλί με το κήρυγμά του ο παπά – ληστής ξεσήκωσε τους κατοίκους από τα γύρο χωριά. Ο στόχος των εξεγερμένων ήταν να αλλάξουν την αφόρητη κατάσταση εκμετάλλευσης που είχαν επιβάλει οι τοπικοί άρχοντες τσιφλικάδες και το αρχοντολόι του νησιού, που εκμεταλλεύονταν άγρια τους χωρικούς. Μια παρέα από κατοίκους του Ρατζακλί με επικεφαλή τον παπά – ληστή και τον Παναγή Σπηλιώτη (Καραμύτη), μετά τον εκκλησιασμό αρματώθηκαν και ανέβηκαν στην Σκάλα με στόχο τον άρχοντα Μεταξά. Αφού εξουδετέρωσαν την φρουρά των αστυνομικών κατέλαβαν το σπίτι του προύχοντα Αγγλόφιλου Μεταξά (Καψολίβερη), ο οποίος κατοικούσε στο σπίτι του Άγγλου Χαχώλου. Συνέλαβαν τους Μαλτέζους υπηρέτες και τον αδελφό του Καψολίβερη. Ψάχνοντας για τον ίδιον τον Καψολίβερη τον βρήκε ο παπά – ληστής κρυμμένο μέσα στην καπνοδόχο του τζακιού του σπιτιού. Με μια τουφεκιά από κάτω, τον ανέσυραν νεκρό μέσα από το τζάκι. Έστειλαν τον αδελφό του στο Αργοστόλι με συνοδεία να φέρει τα χειρόγραφα που είχε δεσμεύσει τις περιουσίες των χωριανών. Ο αδελφός του όταν έφθασε στο Αργοστόλι πήγε και κατάγγειλε το γεγονός στους Άγγλους. Η απάντηση ήταν να σταλεί σώμα στρατού στην Σκάλα. Ο παπά-ληστής βλέποντας να καθυστερεί η επιστροφή του αδελφού Καψολίβερη κατάλαβε τι έγινε και κρατώντας την Ελληνική σημαία εκστράτευσε με εξοργισμένους χωρικούς που ήταν οπλισμένοι με κυνηγητικά όπλα, ρόπαλα και κλαδευτήρια με προορισμό το Αργοστόλι. Στο δρόμο ξεσήκωνε και τους κατοίκους των γύρω χωριών από όπου περνούσε όπως Βάλτες (Πάστρα), Κρεμύδι, Μαρκόπουλο, Ατσουπάδες. Εκεί ενώθηκαν με τους εξεγερθέντες από τα χωριά του Ελειού με επικεφαλή τον Θοδωρή Βλάχο. Συνάντησαν την Αγγλική φρουρά στην περιοχή των Σισίων και μετά από λυσσαλέα μάχη οι επιζήσαντες επαναστάτες σκορπίστηκαν στις πλαγιές του Αίνου. Από βουνό σε βουνό και από χωριό σε χωριό έψαχναν οι Άγγλοι να τους βρουν με την βοήθεια των καταχθονίων προδοτών της πατρίδας. Μάταια όμως να βρουν τον παπά – ληστή και το Θοδωρή Βλάχο. Έτσι τους επικήρυξαν για κάποιες λίρες και όπως πάντα ο εφιάλτης περιμένει την πρόσκληση, προδόθηκε ο παπά – ληστής και ο Θοδωρής Βλάχος. Σύμφωνα με τον ιστορικό Τζουγανάτο, συνελήφθηκαν στο Ληξούρι και τους έριξαν στην φυλακή. Το Αγγλόφιλο δικαστήριο δίκασε τον παπά ληστή και τον Θοδωρή Βλάχο σε φυλάκιση και απαγχονισμό. Ο Αγγλόφιλος δεσπότης Κοντομίχαλος στέλνει το όργανό του, τον παπά – Ματζαβίνο, να κοινωνήσει τους μελλοθάνατους καο ο οποίος πήγε πρωί – πρωί στις φυλακές του Ληξουρίου στο Λιβάδι. Αφού αφαίρεσαν το ράσο του παπά – ληστή, για να μη γίνει στόχος των κατοίκων, τους μετέφεραν πεζοπορώντας στην πλατεία του Ληξουρίου όπου είχαν ετοιμάσει τις αγχόνες. Στο δρόμο ο παπά – ληστής έψαλε την επικήδειο ακολουθία του.
H αγγλική εξουσία σε αντίποινα για δώδεκα φόνους που διέπραξαν οι εξεγερμένοι κατά τη διάρκεια της εξέγερσης και εννέα σπίτια αρχόντων που έκαψαν, εκτέλεσε 21 άτομα με απαγχονισμό, έκαψε και κατεδάφισε 30 σπίτια, ενώ 87 ακόμα άτομα καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές. Αξίζει να αναφερθεί ότι 400 άτομα μαστιγώθηκαν.
H Σκάλα, ως κέντρο της εξέγερσης, είχε και τα περισσότερα θύματα της αγριότητας των Άγγλων που έστειλε τους εξεγερθέντες στην αγχόνη. Tα πτώματα όλων των εκτελεσθέντων παρέμειναν για μέρες στην αγχόνη σε κοινή θέα για παραδειγματισμό.
Οι Iωσήφ Mομφεράτος και Hλίας Zερβός-Iακωβάτος, δύο από τους σημαντικότερους τότε Eπτανήσιους ριζοσπάστες εξορίστηκαν από την αγγλική διοίκηση, αμέσως μετά την καταστολή της εξέγερσης, ο πρώτος στους Oθωνούς και ο δεύτερος στα Kύθηρα.
Oι αγρότες, αποτελούσαν τα θύματα των αγγλικών στρατοδικείων και των κατασταλτικών μέτρων που εξαπολύθηκαν ενάντια στο λαό του νησιού μετά την καταστολή της εξέγερσης.
Στις 14 Σεπτέμβρη 1848 έχουμε μια ακόμα βίαιη εξέγερση στην Kεφαλονιά, αυτή του Σταυρού, στην οποία έλαβαν μέρος και παπάδες δίπλα στο λαό, όπως πάγια συνέβαινε στο νησί.
Κωνσταντίνος Μεταξάς
Ο συμπατριώτης μας αγωνιστής του 1821 Κωνσταντίνος Μεταξάς γεννήθηκε στην Κεφαλονιά το 1793 και σπούδασε νομικά στην Ιταλία και ήθελε να γίνει δικαστής. Όμως οι τότε κατάσταση του γένους και η τύχη τον ήθελαν αλλού. Μαζί με τον εξάδελφό του Ανδρέα Μεταξά, τον Γεράσιμο Φωκά, και τον Ευαγγελή Πανά μάζεψαν και εξόπλισαν σώμα εθελοντών από 360 άνδρες Κεφαλλήνιες, χωρίς να τους ανακαλύψει ο Travers ο τότε Άγγλος Τοποτηρητής του νησιού, αποβιβάστηκαν στην Κυλλήνη και πέτυχαν την περίφημη νίκη στου Λάλα της Ηλείας.
Μετά, έλαβε μέρος στην πολιορκία των Πατρών. Το 1822 διορίστηκε από τον Μαυροκορδάτο Υπουργός Δικαιοσύνης και ο Ανδρέας Μεταξάς Υπουργός Αστυνομίας. Σύντομα διορίστηκε Αρμοστής και Έπαρχος του Αιγαίου και της Ανατολικής Ελλάδος, για να οργανώσει τα νησιά στην επανάσταση και να εξάρθρωση την πειρατεία
Το 1825 του εδόθη ο βαθμός του στρατηγού, και εστάλει ως Έπαρχος της Δυτικής Ελλάδος για να οργανώσει το Μεσολόγγι. Συγκέντρωσε όλους τους οπλαρχηγούς ( που είχαν διαφωνίες και ο καθένας το μπαϊράκι του) και οργάνωσε με το Μάρκο Μπότσαρη την άμυνα του Μεσολογγίου και του Αιτωλικού.
Με τον ερχομό του Όθωνα επέπεσε στην δυσμένεια του παλατιού και παραγκωνίσθηκε. Επωφεληθείς αυτή την δυσμένεια, ήλθε στην Κεφαλονιά για την επανάσταση κατά των Άγγλων.
Μετά τα γεγονότα του 1843 ο Όθωνας τον διόρισε Σύμβουλο Επικρατείας.
Η τελική βράβευση για τις υπηρεσίες του στο έθνος ήλθε το 1861 όταν διορίστηκε από τον Όθωνα Γερουσιαστής. Ευτύχησε να δει τα Επτάνησα ελεύθερα. Έγραψε ο ίδιος τα απομνημονεύματά του και αρχίζει ως εξής: « Ποσώς δε αξιώ να συναριθμησθώ μεταξύ των ηρώων της Επαναστάσεώς μας, διότι και η εκπαίδευσή μου ουδόλως υπήρξε στρατιωτική».
Απεβίωσε το 1870 στο Αργοστόλι και «ενθάδε κείται» στον Κοιμητήριο του Δράπανου.
Λεύτερη κι Ωραία
Στην μνήμη του αγωνιστή του 1821 Κων/νου Μεταξά
Έτσι σαν ήλθε απρόσμενα το μήνυμα μια νύχτα
της τύχης πεπρωμένο σου να συναντήσεις ήταν.
Κι έγινες μύστης του ιερού εκείνου όρκου,
σαν απ’ τα φύλα της καρδιάς τον πήρες.
Ύλη, το πνεύμα κι ψυχή δόθηκαν στον ιερόν αγώνα,
τον άνισο, που μέθαγες με το κρασί του ’21.
Πιστεύω σου κι ευχή, να την ειδής ελεύθερη κι ωραία,
όπως της πρέπει, στο πνεύμα, αφού η ψυχή το θέλει.
Του Λάλα, το Γηροκομειό, τ’ Ανάπλι
και τα νησιά του Αιγαίου εσένα είδαν,
π’ έσπερνες μεσ’ την ψυχή του καθενός
της λευτεριάς το σπόρο.
Το Μεσολόγγι, ο Κάλαμος και η Φθία
σε θέλουν για δικό τους, αφού προστάτης
έγινες σε δύσκολους καιρούς.
Και μη θυμάσαι το ποτήρι το πικρό
κάπου στο τέλος έτσι πάντοτε συμβαίνει.
Για δες το Θεοδωρή, τον Οδυσσέα, το Μάνο,
όλοι το ίδιο ήπιατε ποτήρι.
Ελάττωμα του Έλληνα το κέρασμα αυτό,
… μα ας ήταν ένα το ποτήρι μοναχά .
Όμως, την είδες ελεύθερη κι ωραία,
αυτή και μόνο η χαρά να πλημυρίζει την ψυχή σου,
γιατί τις είδες και τις δύο πατρίδες* ενωμένες,
μία πατρίδα, Λεύτερη κι Ωραία.
12, Ιουλίου 2012
Από την ποιητική Συλλογή «Ο Ναυτικός μου Σάκος»
Δρ. Γιώργος Σπηλιώτης,
Πολιτικός Μηχανικός
Ανθ/πλοίαρχος Ε.Ν.
www. yorgos-spilotis.com
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1)Τζουγανάτος Νικόλαος Δ. "Η Επανάσταση της Σκάλας και ο παπά-ληστής"
2)Ζαπάντη Σταματούλα Σ., Μοσχόπουλος Γεώργιος Ν., Δέμπονος Αγγελο-Διονύσης, Πεντόγαλος Γεράσιμος Η. "Η εξέγερση της Σκάλας και περιοχής Ελειού - Πρόννων του 1849"
3)Για την εξέγερση της Σκάλας, αλλά και γενικότερα για το ριζοσπαστικό κίνημα της Kεφαλονιάς, βλέπε και το βιβλίο του Aγγελοδιονύση Δεμπόνου "Yψηλή Προστασία").